4 czerwca 2024 apl. adw. Mariola Połeć

Czy wszystko co stworzę jest utworem?

Czym jest utwór?

Potocznie, słowo „utwór” kojarzy nam się najczęściej z utworem muzycznym, pewną kompozycją melodyczną.

Jednak, w prawie autorskim, „utwór” stanowi definicję przedmiotu ochrony, którym jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia[1]. W szczególności, „utworami” są:

  • wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
  • plastyczne;
  • fotograficzne;
  • lutnicze;
  • wzornictwa przemysłowego;
  • architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
  • muzyczne i słowno-muzyczne;
  • sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
  • audiowizualne (w tym filmowe).

Przesłanka „twórczości” oraz „indywidualności” oznacza odpowiednio spełnienie wymogu nowości i oryginalności oraz odróżnialności od innych „utworów”[2].

Co ważne, „utwór” nie musi zostać ukończony, żeby uzyskał ochronę z PrAut. Wystarczy jego ustalenie w jakiejkolwiek postaci, tj. jego wyrażenie poprzez jakikolwiek sposób.

Dlatego też, ochroną nie są objęte:

  • odkrycia;
  • idee;
  • procedury;
  • metody i zasady działania;
  • koncepcje matematyczne.

Co więcej, „utworami” ze swej istoty, nie są również:

  • akty normatywne lub ich urzędowe projekty;
  • urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole;
  • opublikowane opisy patentowe lub ochronne;
  • proste informacje prasowe.

„Utworu” nie trzeba nigdzie rejestrować, żeby uzyskać ochronę. Ochrona ta przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Pamiętać należy, że PrAut swoją ochroną nie obejmuje nośników/przedmiotów, na których „utwór” został utrwalony[3]. „Utwór” jest dobrem niematerialnym, który istnieje dzięki przechowywaniu go w pamięci[4].

[1] Art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 28 października 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2509 t.j.) (dalej jako: „PrAut”).
[2] Wyrok SN z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. V CSK 180/13.
[3] Wyrok SN  z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. V CSK 545/11.
[4] S. Grzybowski, w: S. Grzybowski, A. Kopff, J. Serda, Zagadnienia, s. 103–104.

O autorach

Autor
Zadaj pytanie autorowi apl. adw. Mariola Połeć

Współpraca z mediami

Avatar
Katarzyna Jakubowska PR Manager

Newsletter

Bądź na bieżąco. Otrzymuj informacje o nowych publikacjach ekspertów z Kancelarii Brysiewicz, Bokina i Wspólnicy

[FM_form id="1"]