Licencja wyłączna stanowi pewnego rodzaju alternatywę dla przeniesienia praw autorskich.
Przydatna może się stać w sytuacjach, kiedy, np. twórca danego utworu nie jest zainteresowany osobistym eksploatowaniem swojego dzieła, a jednocześnie chciałby je komercjalizować oraz nie tracić do niego praw wyłącznych.
Natomiast, charakteryzuje się upoważnieniem osoby trzeciej do wyłącznego korzystania z danego utworu w określony umownie sposób.
Przykładowo licencjobiorca wyłączny może uzyskać prawo korzystania z wytworzonego przez licencjodawcę plakatu jedynie na terytorium Polski przez okres 5 lat w celu dokonywania jego przedruku i wprowadzania do obrotu jego egzemplarzy.
Powyższe oznacza, że żaden inny podmiot na terenie Polski we wskazanym czasie oznaczonym nie ma prawa dokonywać przedruku danego plakatu i wprowadzania do obrotu jego egzemplarzy – w tym również sam licencjodawca.
Dlatego możliwe jest zawarcie kilku umów licencji wyłącznych w odniesieniu do danego utworu. Najważniejsze jest to, żeby ich zakresy nie pokrywały się jednocześnie w sposób przedmiotowy, czasowy, ani terytorialny.
Umowa licencji wyłącznej wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. W przeciwnym wypadku udzielona licencja będzie uznawana za licencją niewyłączną – o której w kolejnym artykule.