Przedmiot umowy o przygotowanie wniosku o dofinansowanie

Przygotowanie wniosku o dofinansowanie to proces złożony, który wymaga od wykonawcy wiedzy, doświadczenia oraz jasnego określenia oczekiwań beneficjenta.. Końcowym etapem tego procesu jest przygotowanie niezbędnej dokumentacji oraz sporządzenie samego wniosku zgodnie z wymaganiami instytucji przyznającej środki.

Umowa o przygotowanie wniosku o dofinansowanie przybiera zatem w pewnym sensie również postać doradztwa, obejmując różnorodne świadczenia, co nadaje jej mieszany charakter. Dlatego przy rozstrzyganiu sporów dotyczących takich umów, sądy muszą szczegółowo badać ich treść oraz ustalić, na czym dokładnie polegają świadczenia stron. Kwalifikacja prawna umowy determinuje kluczowe aspekty zobowiązania, takie jak np. termin przedawnienia[1].

Umowa o dzieło a umowa o świadczeniu usług

Analiza orzecznictwa sądów powszechnych jasno wskazuje, że umowy o przygotowanie wniosku o dofinansowanie łączą cechy umowy o dzieło i umowy o świadczenie usług.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że jako główne kryterium odróżniające umowę o dzieło od umowy o świadczenie usług, o której mowa w art. 750 Kodeksu cywilnego, przyjmuje się najczęściej podział na:

• zobowiązania rezultatu (charakterystycznego dla umowy o dzieło) i
• zobowiązania starannego działania. (charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług).

W myśl tego podziału, umowa o dzieło prowadzi do powstania zobowiązania rezultatu, natomiast – w przypadku umowy o świadczenie usług – zobowiązania do starannego działania. Choć celem obu typów umów jest osiągnięcie określonego skutku, różnica tkwi w charakterze świadczenia i wynikającej z tego odpowiedzialności  za niewykonanie zobowiązania[2].

Charakter prawny umowy o przygotowanie wniosku o dofinansowanie

Według dominującej linii orzeczniczej sądów powszechnych, umowa o przygotowanie wniosku o dofinansowanie w jest w przeważającej części regulowana przepisami o umowie zlecenia (art. 750 Kodeksu cywilnego).

Za słusznością przyjęcia tej koncepcji przemawia:

• różny i niejednorodny charakter świadczeń wykonawcy oraz
• powtarzalny charakter świadczeń wykonawcy, a także
• zakres czasowy dla wykonania zobowiązania, który może obejmować również czas już po wykonaniu głównego przedmiotu umowy[3] – tj. po sporządzeniu i oddaniu dokumentacji projektowej i złożeniu wniosku o dofinansowanie.

Zakres obowiązków wykonawcy w ramach tego typu umowy nie ogranicza się jedynie do opracowania dokumentacji i złożenia wniosku.

Obejmuje także inne działania, np.:

• monitorowanie procesu aplikowania do programu dofinansowania,
• wprowadzenie ewentualnych modyfikacji w dokumentacji zgłoszeniowej na dalszych etapach procesu starań o dofinansowanie,
• doradztwo związane z wydatkowaniem środków finansowych przyznanych w ramach dofinansowania[4].

W ocenie sądów powszechnych tego rodzaju czynności są charakterystyczne dla umowy zlecenia oraz umowy o świadczenie usług, które definiuje obowiązek starannego i cyklicznego działania[5].

Czynnikiem, który wpływa na zasadność przyjęcia powyższej kwalifikacji prawnej jest sama istota pojęcia rezultatu, która nie odpowiada tylko jednorazowemu przygotowaniu wniosku. W rzeczywistości, działania z tym związane, mają charakter powtarzalny i dotyczą całego spektrum czynności mających pomóc w osiągnięciu celu jakim jest pozyskanie dofinansowania[6].

Podsumowując, umowa o przygotowanie wniosku o dofinansowanie stanowi przykład złożonego zobowiązania prawnego, które ma charakter mieszany. Jednakże dominującym wśród przedstawicieli orzecznictwa i doktryny jest pogląd o zakwalifikowaniu tego typu umowy jako umowy o świadczenie usług ze wskazaniem zobowiązania polegającego na starannym działaniu. Uwzględnienie tej kwalifikacji ma kluczowe znaczenie dla właściwego ustalenia praw i obowiązków stron, co z kolei wpływa na prawidłowe wykonywanie umowy oraz ewentualne rozstrzyganie sporów.

______________________________________________________________________________________

[1] zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 r., IV CSK 201/11, LEX nr 1169148.

[2] M. Rączkowski [w:] K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 33, Warszawa 2024.

[3] Zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 marca 2019 r., (sygn. akt I AGa 159/18), LEX nr 2669312.

[4] Por. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 7 grudnia 2021 r., (sygn. akt XXIII Ga 1060/21), LEX nr 3308430.

[5] Zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 marca 2019 r., (sygn. akt I AGa 159/18), LEX nr 2669312.

[6] Zob. wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 21 kwietnia 2022 r., (sygn. akt VIII Ga 24/22), LEX nr 3394284.