Magazyny energii elektrycznej jako remedium na bolączki Krajowego Systemu Elektroenergetycznego
Wzrastająca z każdym rokiem wielkość generacji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych powoduje liczne przeciążenia na elementach infrastruktury elektroenergetycznej. Jest to spowodowane okresami nadwyżek energii elektrycznej oraz brakiem dostatecznych zdolności sieci, które nie są w stanie pomieścić tak dużej ilości energii. Nadwyżka energii elektrycznej w systemie może powodować przerwy w jej dostawach, a w najgorszym scenariuszu może doprowadzić do załamania KSE. W Polsce cały czas szuka się rozwiązań, które efektywnie usprawnią funkcjonowanie KSE (cablepooling, redysponowanie itp.), jednakże największy potencjał wykazują magazyny energii elektrycznej pozwalające na magazynowanie nadwyżek energii i stabilizację systemu energetycznego.
W artykule prezentujemy Państwu czym są magazyny energii elektryczne i czym się różnią od magazynów energii. Znajdziecie również podstawowe informacje na temat koncesjonowania, przyłączenia do sieci oraz wpisu do rejestru Prezesa URE. Niestety URE na swojej stronie nie opublikowało pakietu informacyjnego dla przedsiębiorców zamierzających prowadzić działalność gospodarczą w zakresie magazynowania energii elektrycznej, dlatego w celu pomocy w uzyskaniu koncesji lub doradztwa prawnego w tym zakresie zapraszamy do kontaktu z zespołem ds. Transformacji i Energetyki.
Na czym polega magazynowanie energii elektrycznej?
Magazynowanie energii elektrycznej zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt. 59 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 – Prawo energetyczne (dalej „PE”) oznacza odroczenie w systemie elektroenergetycznym końcowego zużycia energii elektrycznej lub przetworzenie energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej lub wytworzonej przez jednostkę wytwórczą przyłączoną do sieci elektroenergetycznej i współpracującą z tą siecią do innej postaci energii, przechowanie tej energii, a następnie ponowne jej przetworzenie na energię elektryczną. Należy mieć na uwadze, że magazynowanie energii elektrycznej nie jest tym samym co magazynowanie energii ( art. 3 pkt 59a PE). Jednocześnie magazyn energii elektrycznej został zdefiniowany jako instalacja umożliwiająca magazynowanie energii elektrycznej i wprowadzenie jej do sieci elektroenergetycznej (art. 3 pkt 10k PE), pojęcie to jest znacznie węższe od terminu magazynu energii (art. 3 pkt 10ka PE), który oznacza instalację umożliwiającą magazynowanie energii, w tym magazyn energii elektrycznej. Zakres pojęciowy magazynowanie energii jest znacznie szerszy czego przykładem są elektrownie szczytowo-pompowe uznane zostały za magazyn energii.
Proces uzyskiwania koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania energii elektrycznej
Uzyskania koncesji Prezesa URE wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania energii elektrycznej o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 10 MW (art. 32 ust. 1 pkt 2 lit a PE).
Wnioskodawca, aby złożyć wniosek o wydanie koncesji musi dysponować między innymi decyzją o warunkach zabudowy, tytułem prawnym do nieruchomości, środkami finansowymi oraz wybudowaną infrastrukturą magazynowania czyli spełnić tzw. warunki pozytywne udzielenia koncesji wymienione w art. 33 ust. 1 PE. Koncesja nie może zostać udzielona, jeżeli występują przesłanki negatywne określone w art. 33 ust. 3 PE takie jak postepowanie upadłościowe, cofnięcie koncesji, skazanie prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo skarbowe. Wniosek o wydanie koncesji na magazynowanie energii elektrycznej musi zawierać dokumenty potwierdzające spełnienie warunków formalnoprawnych, finansowych oraz technicznych. Czas rozpatrywania wniosku koncesyjnego przez URE wynosi z praktyki od 2 do 3 miesięcy. Koncesja udzielana jest na czas oznaczony, nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 50 lat. Opłata za złożenie wniosku koncesyjnego wynosi 616 zł. Koncesja ma formę decyzji administracyjnej, w której wskazuje się okres obowiązywania koncesji oraz prawa i obowiązki koncesjonariusza.
Przed wnioskiem o wydanie koncesji na magazynowanie energii elektrycznej istnieje możliwość złożenia wniosku o wydanie promesy, która ułatwia przedsiębiorstwu uzyskanie finansowania planowej inwestycji. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym, że nie może być krótszy niż 6 miesięcy.
Przyłączenie magazynów energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej jako jeden z warunków koncesji
Aby spełnić jeden z warunków koncesyjnych konieczne jest uzyskanie warunków przyłączeniowych do sieci elektroenergetycznej. Wniosek o określenie warunków przyłączenia magazynu energii elektrycznej zgodnie z art. 7 ust. 3c PE, oprócz danych o podmiocie i lokalizacji, zawiera również informacje określające parametry magazynu energii elektrycznej, w szczególności łączną moc zainstalowaną elektryczną magazynu energii elektrycznej wyrażoną w kW, pojemność nominalną wyrażoną w kWh i sprawność magazynu energii elektrycznej. W przypadku gdy magazyn energii elektrycznej będzie stanowił część jednostki wytwórczej lub instalacji odbiorcy końcowego wniosek zawiera informacje będzie zawierał takie same informacje jak dla magazynu energii elektrycznej określonego w art. 7 ust. 3 PE. W przypadku magazynów energii elektrycznej przyłączanych bezpośrednio do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV sporządza się ekspertyzę wpływu na system elektroenergetyczny na podstawię art. 7 ust. 8e PE. Z tego obowiązku zostały wyłączone:
- magazyny energii elektrycznej o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niż 2 MW,
- przyłączana jednostka wytwórcza, której część będzie stanowił magazyn energii elektrycznej, pod warunkiem, że łączna moc zainstalowana tego magazynu i jednostki wytwórczej jest nie większa niż 2 MW,
- przyłączana instalacja odbiorcy końcowego, której część będzie stanowił magazyn energii elektrycznej, pod warunkiem, że łączna moc zainstalowana tego magazynu i moc przyłączeniowa instalacji odbiorcy końcowego jest nie większa niż 5 MW.
Po uzyskaniu warunków przyłączenia do sieci i pozytywnej ekspertyzie wypływu na system elektroenergetyczny operator systemu przesyłowego i dystrybucyjnego ma obwiązek zawrzeć umowę przyłączeniową magazynu energii elektrycznej. W przypadku odmowy zawarcia umowy przyłączeniowej spór na podstawie art. 8 PE jest rozstrzygany przez Prezesa URE.
Wpis do rejestru
Zgodnie z art. 49g PE przyłączone do sieci magazyny energii elektrycznej, będące jej częścią lub wchodzące w skład jednostki wytwórczej bądź instalacji należącej do odbiorcy końcowego przyłączonej to tej sieci, podlegają rejestrowi, który prowadzony jest przez operatora systemu elektroenergetycznego. Wpisu należy dokonać w terminie 14 dni od dnia oddania magazynu energii elektrycznej do eksploatacji. Rejestrowi podlegają magazyny energii elektrycznej, których łączna moc zainstalowana jest większa niż 50 kW. Jeżeli magazyn energii elektrycznej jest częścią jednostki wytwórczej lub instalacji odbiorcy końcowego przyłączonej do sieci danego operatora systemu elektroenergetycznego, właściciel zobowiązany jest w terminie 7 dni od dnia przekazania magazynu energii elektrycznej do eksploatacji przekazać do operatora wniosek o wpis do rejestru.
